Nhằm triển khai có hiệu quả Nghị định số 86/2023/NĐ-CP, ngày 20/8/2024 UBND Thành phố Tân An ban hành công văn số 3749/UBND-VX về việc triển khai thực hiện Nghị định 86/2023/NĐ-CP của Chính phủ trên địa bàn thành phố.

Ban chỉ đạo “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” Phường 7 triển khai Nghị định 86/2023/NĐ-CP đến cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, đoàn viên, hội viên nắm để biết thực hiện.

Nghị định số 86/2023/NĐ-CP bao gồm 03 Chương, 12 Điều và 04 Phụ lục: 

Chương I: Quy định chung gồm 05 điều về phạm vi điều chỉnh; đối tượng áp dụng; nguyên tắc xét tặng; thời gian, thầm quyền xét tặng danh hiệu và thời gian công bố kết quả xét tặng các danh hiệu.

Thời gian và thẩm quyền xét tặng đã đuợc làm rõ tại chương này như sau: 

1. Việc xét tặng các danh hiệu "Gia đình văn hóa", "Thôn, tổ dân phố văn hóa", "Xã, phường, thị trấn tiêu biều" được thực hiện hằng năm và hoàn thành việc bìinh xét truớc ngày 25 tháng 11; 

2. Cơ quan có thẩm quyền quy định tại khoản 4 Điều 79, khoản 2 và khoản 3 Điều 80 Luật Thi đua, khen thưởng quyết định tặng các danh hiệu "Gia đình văn hóa", "Thôn, tổ dân phố văn hóa", "Xã, phường, thị trấn tiêu biểu". Điểm mới cua Nghị định là quy định công bố kết quả xét tặng danh hiệu: Trong thời hạn 15 ngày kế từ ngày có quyết định tặng danh  hiệu, cơ quan ban hành quyết định công bố công khai trên bảng tin hoặc trang thông tin  điện tử của cơ quan, đơn vị và các hình thức khác theo quy định về danh sách gia đình, thôn, tổ dân phố, xã, phường, thị trấn được tặng danh hiệu thi đua.

Chương II: Quy định cụ thể gồm 03 điều (từ Điều 6 đến Điều 8)

Nội dung chương II đã quy định rõ về: Khung tiêu chuẩn xét tặng các danh hiệu, (trong  đó có quy định cụ thể các trường hợp không dtợc xét tặng danh hiệu); Hồ sơ đề nghị xét  tặng danh hiệu "Gia đình văn hóa", "Thôn, tổ dân phố văn hóa", "Xã, phường, thị trấn tiêu  biểu"; Trình tự, thủ tục xét tặng danh hiệu "Gia đình văn hóa" và "Thôn, tổ dân phố văn  hóa", "Xã, phường, thị trấn tiêu biểu".

Trong đó, về khung tiêu chuẩn xét tặng danh hiệu Gia đình văn hóa, Nghị định nêu rõ để được xét tặng danh hiệu Gia đình văn hóa thì gia đình phải đáp ứng những tiêu chuẩn  sau: 

1.     Gương mẫu chấp hành tốt chủ trương cũa Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà  nước: 

⁃ Các thành viên trong gia đình chấp hành tốt chủ trương của Đảng và quy định của  pháp luật. 

⁃ Thực hiện nếp sống văn minh trong việc cuới, việc tang và lễ hội theo quy định. 

⁃ Bảo dảm thực hiện an ninh trật tự, phòng cháy, chữa cháy. 

⁃ Bảo đảm các quy định về độ ồn, không làm ảnh hưởng đến cộng dồng theo quy định của pháp luật về môi trường. 

2. Tích cực tham gia các phong trào thi đua lao động, sản xuất, học tập, bão vệ an  ninh, trật tự, an toàn xã hội cua địa phương:

⁃ Tham gia các hoạt động nhằm bảo vệ di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh,  cảnh quan thiên nhiên và môi trường của địa phương. 

⁃ Tham gia các phong trào từ thiện, nhân đạo; đền ơn đáp nghĩa; khuyến học khuyến tài và xây dựng gia đình học tập. 

⁃ Tham gia sinh hoạt cộng đồng ở nơi cư trú. 

⁃ Tích cực tham gia các phong trào phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội do địa phương tổ chức. Người trong độ tuổi có khả năng lao động tích cực làm việc và có thu nhập chính đáng. 

⁃ Trẻ em trong độ tuổi đi học được đến trường. 

3. Gia đình no ấm, tiến bộ, hạnh phúc, văn minh; thường xuyên gắn bó, đoàn kết,  tương tro, giúp dỡ trong cộng đồng: 

 ⁃ Thực hiện tốt Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình.  

 ⁃ Thực hiện tốt chính sách dân số, hôn nhân và gia đình. Thực hiện tốt các mục tiêu về bình đẳng giới, phòng, chống bạo lực gia đình, bạo lực  trên cơ sở giới. 

 ⁃ Hộ gia đình có nhà tiêu, nhà tắm, thiết bi chứa nước/các loại hình tương tự hợp vệ sinh.

 ⁃ Tương trợ, giúp đỡ mọi người trong cộng đồng khi khó khăn, hoạn nạn.

Và về khung tiêu chuẩn xét tặng danh hiệu Khu phố, thôn văn hóa, quy định để được xét tặng danh hiệu Khu phố, thôn văn hóa thì khu phố, thôn phải đáp ứrng những tiêu chuẩn sau: 

 1. Đời sống kinh tế ồn định và phát triển:

 ⁃ Tỷ lệ người trong độ tuổi lao động có việc làm và thu nhập ổn định:

 - Tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo thấp. 

- Phát triển ngành nghề truyền thống hoặc có đóng góp về văn hóa, công nghệ, khoa học kỹ thuật cho địa phương. 

- Tham gia, hưởng ứrng các phong trào phát triền kinh tế, văn hóa - xã hội do địa phương tổ chức. 

 2. Đời sống văn hóa, tinh thần lành mạnh, phong phú: 

 ⁃ Nhà văn hóa, sân thể thao, điểm đọc sách phục vụ cộng đồng phù hợp với điều kiện  thực tiễn của thôn, khu phố. 

 ⁃ Trẻ em trong độ tuổi đi học được đến trường 

- Tổ chức hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao, vui chơi, giải trí lành mạnh. 

- Tỷ lệ hộ gia đình thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội. 

⁃ Thực hiện tốt công tác hòa giải ở cơ sở; công tác phòng, chống tệ nạn xã hội. 

- Bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa, các hình thức sinh hoạt văn hóa, thể thao dân gian truyền thống của địa phương. 

 3. Môi trường an toàn, thân thiện, cảnh quan sạch đep: 

⁃ Hoạt động sản xuất, kinh doanh đáp ứng các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường. 

- Thực hiện việc mai táng, hỏa táng (nếu có) đúng quy định của pháp luật và theo quy hoạch của địa phương. 

 - Các địa điểm vui chơi công cộng được tôn tạo, bảo vệ và giữ gìn sạch sẽ. 

⁃ Tham gia tự quản trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường và phòng, chống dịch bệnh.    

4. Chấp hành tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; giữ vững trật tự, an toàn xã hội; tích cực tham gia các phong trào thi đua của địa phương: 

 ⁃ Tích cực tham gia tuyên truyền, phổ biến, tổ chức thực hiện nghiêm các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. 

 ⁃ Tổ chức triển khai các phong trào thi đua của địa phương. 

 ⁃ Các tổ chức tự quản ở cộng đồng hoạt động có hiệu quả. 

 ⁃ Tỷ lệ hộ gia đình trên địa bàn đạt danh hiệu gia đình văn hóa. 

 - Thực hiện tốt công tác phòng, chống bạo lực gia đình/ bạo lực trên cơ sở giới.

5. Có tinh thần đoàn kết, tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau trong cộng đồng: 

- Thực hiện các Cuộc vận động, Phong trào thi đua yêu nuớc do trung ương và địa phương phát động. 

- Quan tâm, chăm sóc người cao tuổi, trẻ em, người có công, người khuyết tật, người lang thang, cơ nhỡ và người có hoàn cảnh khó khăn.

- Triển khai hiệu quả các mô hình "Gia đình học tập", "Dòng họ học tập", "Cộng đồng học tập" và các mô hình về văn hóa, gia đình  tại cơ sở. 

Chương III: Tổ chức thực hiện gồm 04 điều (từ Điều 9 đến Điều 12). Nghị định  cũng quy định cụ thể các phụ lục và mẫu hồ sơ xét tặng các danh hiệu tạo điều kiện thuận lợi, thống nhất cho các địa phương trong quá trình triển khai thực hiện. Một điểm mới nữa của Nghị định đó là không quy định về thang điểm, cách chấm điểm đối với danh hiệu Gia đình văn hóa và Khu dân cư văn hóa; giao UBND cấp tỉnh quy định chi tiết tiêu chuẩn; hướng dẫn tổ chức, thực hiện đánh giá đối với các danh hiệu thi đua tại địa phương.

Trên cơ sở đó, UBND tỉnh Long An đã ban hành Quyết định số 24/2024/QĐ-UBND ngày 16/7/2024 của UBND tỉnh Quy định chi tiết tiêu chuẩn xét tặng danh hiệu "Gia đình văn hóa", "Ấp, khu phố văn hóa", "Xã, phường thị trấn tiêu biểu" trên địa bàn tỉnh Long An. Trong đó, quy định về điều kiện để xem xét, công nhận danh hiệu "Gia đình văn  hóa", "Khu phố văn hóa" và "Xã, phường, thị trấn tiêu biểu" thì phải đạt 100% nội  dung chi tiết tiêu chuẩn xét tặng. Đồng thời hướng dẫn chi tiết tiêu chuẩn xét tặng. Nghị  định cũng không còn quy định các khu phố phải phát bảng chấm điểm cho các hộ dân tự chấm và tổ chức họp dân khi đánh giá, bình xét gia đình văn hóa mà giao trách nhiệm cho Trưởng khu phố chủ trì, phối hợp với Trưởng ban Ban Công tác Mặt trận, các tổ chức đoàn thể cùng cấp tổ chức họp, đánh giá mức độ đạt các tiêu chuẩn của từng hộ gia đình trong phạm vi quản lý, tổng hợp danh sách các hộ gia đình đủ điều kiện đề nghị xét tặng và thông báo công khai trên bảng tin công cộng hoặc các hình thức khác (nếu có) đề lấy ý kiến người dân trong thời hạn 10 ngày. Về xét tặng danh hiệu Khu phố văn hóa, các khu phố không còn phải làm bảng chấm điểm mà tự đánh giá mức độ đạt các tiêu chuẩn theo quy định và làm  Báo cáo thành tích đề nghị xét tặng danh hiệu thi đua đến UBND phường. Ủy ban nhân dân phường tổ chức họp Hội đồng thi đua khen thưởng cùng cấp để đánh giá, quyết định danh sách khu phố đủ điều kiện đề nghị xét tặng danh hiệu "Khu phố văn hóa"; công khai trên  trang thông tin điện tử của đơn vi hoặc các hình thức khác (nếu có) để lấy ý kiến người dân trong thời hạn 10 ngày. 

Như vậy, theo Nghị định 86/2023/NĐ-CP việc đưa ra quy định cụ thể về khung tiêu chuẩn và trình tự, thủ tục, hồ sơ xét tặng danh hiệu "Gia đình văn hóa", "Khu phố văn hóa", " Phường tiêu biểu" sẽ góp phần đưa phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” ở địa phương ngày càng lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng và chất lượng ngày càng cao hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình xét tặng các danh hiệu văn hóa./.